Wat Kun Je Zelf Doen Tegen Spataderen?

Spataderen zijn aders die door een verhoogde veneuze druk wijder zijn geworden. Ze ontstaan vaak in de loop van je leven, dus naarmate je ouder wordt. Spataderen kunnen ook al veel vroeger verschijnen, als je nog jong bent.

Spataderen komen vooral voor bij beroepen waarbij men veel zit of juist veel staat. Zowel mannen als vrouwen kunnen er last van krijgen. Last hebben van je spataderen betekent dat ze pijn en ongemak veroorzaken. Je kunt te maken krijgen met zware vermoeide benen, je spataderen kunnen jeuken of ze kunnen een onaangenaam brandend gevoel geven. De pijn treedt meestal op aan het einde van de dag of wanneer je lang heb gestaan.

Daarnaast zijn er ook nog andere risicofactoren. Spataderen kunnen ook ontstaan in de zwangerschap onder invloed van hormonen en bijvoorbeeld in de menopauze.

Andere oorzaken waar je aan kunt denken zijn genetische factoren en een toename van de druk in de aders door een toegenomen lichaamsgewicht.

Er zijn verschillende dingen die je zelf kunt doen om de kans op spataders te verkleinen en de klachten te verminderen. 

Wat zijn spataderen?

Spataderen ontstaan wanneer kleine kleppen in een bloedvat verzwakken en hun werk niet meer goed doen.

Gezonde kleppen aan de binnenkant van de ader zorgen ervoor dat het bloed goed kan doorstromen naar het hart. Ze voorkomen dat het bloed terug kan stromen de ader in.

Maar wanneer kleppen aan de binnenwand van de ader beschadigd zijn wordt de bloedsomloop verstoord en kan bloed zich ophopen.

De ader wordt hierdoor wijder en er kan een dikke paarse of blauwe spatader zichtbaar worden.

Symptomen van spataderen zijn:

  • Zware vermoeide benen
  • Jeuk in het aangedane gebied
  • Roodheid en verkleuring van de huid
  • Een branderig gevoel
  • Gezwollen aderen
  • Oedeem (zwelling en vochtophopingen bij de enkels en voeten)
  • Pijn bij (lang) staan

Deze symptomen treden meestal op na periodes van lang staan of veel zitten.

Omdat spataderen zichtbaar zijn voor de buitenwereld, kunnen ze soms ook gênant zijn. Vooral als er sprake is van grote knobbels of duidelijk zichtbare blauwe vlekken op de huid.

Sommige mensen hebben het gevoel dat ze minder aantrekkelijk zijn ten gevolge van hun spataderen. Dit is natuurlijk niet waar, maar het toont wel aan hoeveel invloed spataderen kunnen hebben op de kwaliteit van het leven.

Complicaties die kunnen ontstaan wanneer spataderen onbehandeld blijven zijn onder meer ontsteking, trombose en een open been.

Wat kun je zelf doen tegen spataderen?

Er zijn verschillende manieren die je helpen spataderen te voorkomen of die de klachten die gepaard gaan met spataderen verminderen.

Bewegen

Lichaamsbeweging is belangrijk voor de bloedcirculatie en de gezondheid in het algemeen.

Lichaamsbeweging kan de symptomen die het gevolg zijn van spataderen aanzienlijk verminderen en low-impact oefeningen zijn gemakkelijk in te passen in het dagelijks leven.

Kuitoefeningen zijn bijzonder effectief om de kuitspieren sterker te maken en de bloedsomloop te verbeteren.

  • Ga rechtop staan met de voeten op schouderbreedte.
  • Ga op je tenen staan en verplaats je gewicht naar één been.
  • Buig en strek je knie.
  • Wissel van been.

Zorg ervoor dat je tijdens deze oefening je rug recht houdt en niet voorover buigt. Bekijk jezelf daarom in de spiegel. Waar het om gaat is dat de oefening correct uitgevoerd wordt.

Concentreer je op je kuitspieren, probeer iedere spiervezel aan het werk te zetten. Dit bevordert de bloedcirculatie en helpt spataderen te voorkomen.

Zwemmen, wandelen, fietsen en yoga zijn allemaal sporten met een lage impact die de doorbloeding van de benen stimuleren en het risico op spataderen verminderen.

Steunkousen/compressiekousen

Spataderen kunnen een hinderlijke aandoening zijn die pijn en ongemak veroorzaakt. Compressiekousen zijn belangrijk voor mensen met spataderen omdat ze de bloedstroom verbeteren.

Uit een onderzoek uit 2018 bleek dat kniehoge compressiekousen, wanneer toegepast met een druk van 18 - 21 millimeter kwik, effectief waren bij de verlichting van de symptomen die geassocieerd worden met spataders.

Compressiekousen geven verlichting door constante druk op de benen uit te oefenen, waardoor het bloed efficiënter naar het hart wordt gestuwd.

Behandelen met compressiekousen zal daarom de eerste gedachte van je huisarts zijn.

Het is goed om een compressiekous een vanzelfsprekend onderdeel van je garderobe te laten zijn.  

Plantextracten

Naast medicatie voor zware en vermoeide benen (Venoruton) zijn er plantenextracten die spataderklachten kunnen verminderen. 

Een behandeling met Paardekastanje-extract (Aesculus hippocastanum) is een natuurlijk middel voor spataderen en andere ader-gerelateerde problemen.

Onderzoek uit 2006 suggereert dat paardenkastanje-extract kan helpen om pijn, een zwaar gevoel in de benen en jeuk te verminderen bij mensen met chronische veneuze insufficiëntie.

Paardekastanje-extract is te koop in gezondheidswinkels en online.

En onderzoek uit 2010 meldt dat extracten van de Zeeden (Pinus pinaster) en de Muizedoorn (Ruscus aculeatus) zwelling van de benen of oedeem kunnen verminderen. Ook dit zijn klachten die vaak worden geassocieerd met spataderen.

Ook deze extracten zijn gemakkelijk verkrijgbaar online.

Zout verminderen

Voedingsmiddelen met veel zout zorgen ervoor dat het lichaam vocht vasthoudt.

Zout- of natriumrijk voedsel moet worden vermeden omdat de toegenomen hoeveelheid vocht de aders onder druk kan zetten.

Kalium houdt het natriumgehalte in het lichaam stabiel.

Kalium is een mineraal dat het lichaam nodig heeft voor het regelen van de waterhuishouding en de bloeddruk.

Door kaliumrijk voedsel te eten kan voorkomen worden dat zout zich in het lichaam ophoopt.

Voedingsmiddelen die veel kalium bevatten zijn onder andere:

  • amandelen
  • pistachenoten
  • bananen
  • avocado's
  • abrikozen
  • sinaasappels
  • kiwi
  • pure chocolade (75% of meer)
  • biefstuk
  • zalm
  • halfvolle melk
  • gekookte aardappel

Kaliumrijke voedingsmiddelen zijn een goede manier om de pijnlijke zwelling die wordt veroorzaakt door vochtophoping te verminderen. 

Gewicht verliezen

Mensen met overgewicht hebben vaak last van spataderen en kunnen de pijn verlichten door overtollige kilo's kwijt te raken.

Vezelrijk voedsel, zoals noten, zaden, peulvruchten; haver, tarwemeel of lijnzaad is niet alleen goed om obstipatie te voorkomen.

Vezelrijk voedsel zorgt ook voor een vol gevoel wat helpt bij het verliezen van gewicht.

Eet meer flavonoïden

Flavonoïden zijn plantaardige stoffen.

Talrijke studies hebben de gezondheidsvoordelen van flavonoïden aangetoond. 

Onderzoek suggereert dat het eten van voedingsmiddelen met flavonoïden kan helpen om de bloeddruk te verlagen. En ze zouden ook goed zijn voor problemen aan aders.

Er zijn verschillende soorten flavonoïden. De beste manier om ze binnen te krijgen is door het eten van een verscheidenheid aan groenten en fruit. Ook dranken zoals thee en wijn bevatten flavonoïden. 

Voedingsmiddelen die veel flavonoïden bevatten zijn:

  • ui
  • appels
  • broccoli
  • erwten
  • bonen en peulvruchten (linzen, kikkererwten, sojabonen, kidneybonen)
  • bessen (bosbes, aardbei, framboos)
  • veenbessensap
  • citrusvruchten (sinaasappel; grapefruit)
  • kruiden (basilicum, bieslook, peterselie)
  • thee (groene of zwarte thee, evenals kruidenthee zoals pepermuntthee)
  • spinazie
  • cacao
  • knoflook
  • paprika

Kies voor los zittende kleding en lage hakken

Het dragen van strakke kleding kan de bloedstroom beperken.

Los zittende kleding zal de bloedcirculatie niet in de weg zitten. Draag daarom kleren die niet te strak zitten.

Het dragen van platte schoenen in plaats van hoge hakken kan ook helpen spataders en spataderpijn te voorkomen.

Hoge hakken voorkomen dat het lichaam gebruik kan maken van de voetpomp. De voetpomp zorgt er, samen met de kleppen in de aders en de kuitspierpomp voor dat het bloed richting het hart gestuwd kan worden.  

De voeten hoog

Wanneer je je benen op of boven harthoogte legt, helpt dit voorkomen dat bloed zich in de onderste ledematen kan verzamelen.

Om de bloedstroom in de benen te verbeteren en spataderen te voorkomen of te verminderen zijn er eenvoudige dingen die je kunt doen.

  • Ondersteun je benen. Gebruik een voetenbankje en leg je benen op een poef, stoel of kruk voor een betere doorbloeding.
  • Leg je hielen aan het einde van de dag, op de bank en in bed, hoger dan je hart. Gebruik daarvoor een beenverhoger of een matrasverhoger.
  • Doe oefeningen waarbij de bloedstroom naar het hart verbeterd wordt. Ga bijvoorbeeld een paar minuten met je rug plat op de grond en je benen in een hoek van 90 graden tegen de muur liggen.
  • Span regelmatig de spieren in je benen aan en wiebel met je tenen wanneer je lang stil moet zitten, zoals tijdens een vliegreis of een lange autorit.

Massage

Een beenmassage kan pijnlijke, vermoeide spieren ontspannen. Maar het kan ook zwelling of pijn bij spataderen verminderen.

Om de bloedsomloop te verbeteren en de druk in de aders te verminderen kunnen de benen zachtjes gemasseerd worden. Dit wordt gedaan door regelmatige cirkelvormige bewegingen te maken vanaf de enkels richting het hart. Wanneer massage gevoelig is of pijnlijk blijkt, is het belangrijk te stoppen. 

Massage doet spataderen niet verdwijnen maar kan wel verlichting van de klachten bieden.

Kunnen spataderen genezen?

Veel mensen die spataderen hebben denken dat het een tijdelijke aandoening is die uiteindelijk wel zal verdwijnen. Helaas is dit niet het geval. Spataderen worden veroorzaakt door een aderaandoening.

Beschadigde kleppen in de benen, die ervoor zorgen dat het bloed zich in het been kan verzamelen, genezen niet vanzelf.

Alleen een operatie, meestal in de vorm van een EVLT laserprocedure of sclerotherapie als het om wat kleinere spataderen gaat, zal de spataders laten verdwijnen.

Er is echter één uitzondering. Vanwege hormonen en de toenemende druk op de aders waar een vrouw tijdens de zwangerschap mee te maken krijgt lopen aanstaande moeders een hoger risico op het ontwikkelen van spataderen. Dit zijn de spataders die na de bevalling na verloop van tijd wel vanzelf kunnen verdwijnen.

Reactie plaatsen