16 maart 2023 

Wat Is Eczeem, De Oorzaken, Behandeling En Wat Je Zelf Kunt Doen.

Eczeem, ook bekend als atopische dermatitis, is een chronische huidaandoening die resulteert in droge, jeukende, rode plekken. Het komt meestal voor in de kindertijd, maar kan blijven bestaan tot op volwassen leeftijd. Eczeem jeukt, kan infecties veroorzaken en houdt je uit je slaap. Er bestaat geen genezing voor eczeem, maar er zijn wel behandelingen die de symptomen kunnen helpen verminderen. In dit artikel krijg je informatie over verschillende soorten eczeem en 16 tips die je leven met eczeem dragelijk kunnen maken.

vrouw-wat-is-eczeem-oorzaken-behandeling-

Snel van je jeuk af met Alhydran®.

Wat is eczeem?

Eczeem is een huidaandoening die mild of ernstig kan zijn. Bij actief eczeem is er vooral sprake van een rode, gezwollen, schilferende huid met blaasjes of bultjes. Bij chronisch eczeem is er sprake van een schilferende en droge huid die soms verdikt is en kloven heeft. Eczeem is een aandoening die veel voorkomt. Het kan erfelijk zijn, maar is vaak het gevolg van  omgevingsfactoren zoals blootstelling aan allergenen, irriterende stoffen en stress.

Eczeem is niet besmettelijk

Veel mensen denken ten onrechte dat je eczeem van iemand anders kunt krijgen. Dat moeten we gelijk de wereld uit helpen want eczeem is niet besmettelijk. Het kan dus niet van mens tot mens overgedragen worden. Het is wel zo dat als in jouw familie al eczeem voorkomt, de kans wel groter is dat je zelf ook eczeem krijgt. Dit heeft niets te maken met overdracht maar alles met erfelijkheid.

Verschillende soorten eczeem

Er zijn verschillende soorten eczeem. De ene vorm is ernstiger dan de andere. Sommige vormen duren lang, en anderen duren kort.

Atopisch eczeem

Atopisch eczeem (ook bekend als constitutioneel eczeem) is een chronische ontstekingsziekte van de huid die veel mensen treft. De exacte oorzaak ervan is onbekend, maar men denkt dat het vooral te maken heeft met een overactieve immuunreactie op pollen, huismijt en bepaalde voedingsmiddelen. Atopisch eczeem is een vorm van eczeem die in de familie vaak wordt doorgegeven. Bij jongere kinderen komt dit type eczeem vaak voor op het gezicht, de knie of de elleboog.

Dyshidrotisch eczeem

Dyshidrotisch eczeem is een type eczeem dat met name op de handen en de voeten voorkomt. Het wordt gekenmerkt door kleine, jeukende blaasjes op de handpalmen en de voetzolen. De aandoening kan erg vervelend zijn en maakt dagelijkse activiteiten moeilijk. Dyshidrotisch eczeem wordt ook wel blaasjeseczeem genoemd.

Seborroïsch eczeem

Seborroïsch eczeem, ook bekend als seborroïsche dermatitis, is een soort huidontsteking die ontstaat op plaatsen waar de huid vettig (talg) is. Het komt meestal voor op de hoofdhuid, maar kan zich ook ontwikkelen in het gezicht, op de borst of de rug en op andere lichaamsdelen. Seborroïsch eczeem veroorzaakt meestal een rode, schilferige uitslag. In sommige gevallen ontstaan er ook gelige korsten op de huid. Deze vorm van eczeem komt redelijk vaak voor, waarschijnlijk heeft 1 op de 20 mensen er last van.

Kapperseczeem

Kapperseczeem is een term voor een huidaandoening die vooral voorkomt onder kappers.  Ongeveer 40% van alle mensen die in kapsalons werken heeft wel eens eczeem. Maar liefst 10% van het ziekteverzuim van kappers zou hieraan te wijten zijn. Kapperseczeem is een reactie van de huid op verschillende chemicaliën en producten die in kapsalons gebruikt worden.

kapperseczeem-wat-is-eczeem-oorzaken-behandeling-

Contacteczeem

Contacteczeem, ook bekend als allergische contactdermatitis, is een type eczeem dat optreedt wanneer de huid in contact komt met een allergeen. Allergenen kunnen metalen, geurstoffen, chemicaliën en andere stoffen zijn. Wanneer het allergeen in contact komt met de huid, lokt het een immuunreactie uit. Door deze reactie raakt de huid ontstoken, droog en gebarsten.

Er zijn twee soorten contacteczeem: allergisch en irriterend. Allergisch contacteczeem ontstaat wanneer de huid in contact komt met een allergeen, zoals we al eerder vermeldden. Irriterend contacteczeem ontstaat wanneer de huid in contact komt met een stof die haar irriteert, zoals zeep, wasmiddel of een sterk zuur. In de meeste gevallen wordt irriterend contacteczeem niet veroorzaakt door een allergie.

Hypostatisch eczeem

Hypostatisch eczeem is een soort eczeem dat mensen krijgen als gevolg van chronisch aderfalen, zoals bij spataders. De aandoening komt alleen voor op de onderbenen, meestal bij vrouwen van middelbare leeftijd en ouder. Dit kan komen door de grotere kans op bloedstolsels in de benen na een zwangerschap of door het gebruik van de pil of andere hormonale factoren. Toch kunnen ook mannen met chronische veneuze insufficiëntie hypostatisch eczeem krijgen.

Clownseczeem

Clownseczeem of dermatitis perioralis wordt gekenmerkt door een rode huid rond de mond. Meestal is er sprake van kleine pukkeltjes en puistjes. Dermatitis perioralis komt meestal voor bij jonge vrouwen en soms bij kinderen. Wanneer een soortgelijke huiduitslag rond de ogen wordt gezien spreekt men van dermatitis periocularis.

Zwemmerseczeem

Zwemmerseczeem of voeteczeem is een vorm van voetschimmel. De naam klopt dus niet helemaal: de aangedane plekken komen niet door eczeem, maar door een schimmel. Bij zwemmerseczeem is er sprake van witte schilfers (velletjes) tussen de tenen en/ op andere plekken van de voet. Zwemmerseczeem is vervelend maar ongevaarlijk.

Nummulair eczeem

Nummulair eczeem (eczema nummulare) is ook een chronische huidaandoening die rode en jeukende huidplekken veroorzaakt. Het wordt vaak gekenmerkt door cirkel- of muntvormige vlekken van ontstoken huid. Vandaar de naam "nummulair", die afkomstig is van het Latijnse woord voor "munt". De ontsteking kan vrij ernstig zijn en jeuk en pijn veroorzaken. De precieze oorzaak van nummulair eczeem is onbekend, maar er zijn enkele factoren die het risico op het ontstaan ervan kunnen vergroten. Deze omvatten droge huid door winterweer en centrale verwarming of langdurige blootstelling aan water.

Hoe ziet eczeem eruit?

Hoe eczeem eruit ziet, is afhankelijk van het soort eczeem en de fase waarin de huidziekte zich bevindt. Je kunt eczeem herkennen aan:

  • een droge, gebarsten, schilferige huid
  • jeuk
  • een rode huid
  • kloven
  • bloedingen
  • blaasjes met vocht
  • pigmentverandering (verkleuring door wrijven)
  • kleine bultjes
  • blaren
  • korstvorming
  • door krabben een verdikte of kapotte en gevoelige huid
  • een branderig gevoel
  • infecties die ontstaan door krabben

Hoe eczeem eruit ziet, is dus afhankelijk van de fase.

Acute eczeem

Eczeem in de acute fase ontwikkelt zich snel, maar verdwijnt ook weer snel. Je herkent deze fase aan zwelling, roodheid en blaasjes. Na een tijdje verandert dit in schilfers en korstjes.

Chronische eczeem

Eczeem in de chronische fase duurt al minimaal zes weken. Chronisch eczeem gaat gepaard met stugge en droge huid met schilfers die uiteindelijk veranderen in kloofjes.

Waar kan eczeem op het lichaam uitbreken?

Eczeem kan overal op het lichaam voorkomen, maar meestal op de volgende plaatsen:

Handen

De huid van de handen is dun en delicaat. Daardoor zijn ze gevoelig voor uitdroging, wat kan leiden tot eczeem. Als je eczeem aan je handen hebt, voelt de huid strak aan en ziet er rood uit. Je kunt ook kleine bultjes of blaasjes zien.

Gezicht

Eczeem in het gezicht kan lastig te behandelen zijn omdat het zo zichtbaar is. Eczeem in het gezicht uit zich vaak als een rode, ontstoken huid rond de ogen, neus of mond. Ook kan de huid er schilferig en droog van worden. In ernstige gevallen kan eczeem in het gezicht leiden tot korstjes en bloedingen.

Op het hoofd

Eczeem kan ook rode plekken en schilfers op de hoofdhuid veroorzaken. Daarnaast heeft men vaak last van jeuk. Roos is een milde vorm van seborroïsch eczeem.

Hals

De huid van de hals is ook dun en delicaat. Dit maakt het een veel voorkomende plaats voor eczeem. Eczeem in de hals ziet er vaak uit als een rode, ontstoken huid die droog en schilferig is.

Voeten

Eczeem aan de voeten kan langdurige symptomen veroorzaken, waarbij constitutioneel eczeem en allergisch contacteczeem de meest voorkomende vormen zijn.

voeten-wat-is-eczeem-oorzaken-behandeling-

Oorzaken eczeem

Er zijn verschillende factoren die kunnen bijdragen aan eczeem:

Een droge huid is een veel voorkomende oorzaak. Wanneer de huid droog is, is ze vatbaarder voor barsten en scheuren, waardoor bacteriën en irriterende stoffen de huid kunnen binnendringen en ontstekingen kunnen veroorzaken.

Een andere mogelijke oorzaak is een irriterende stof. Bepaalde chemicaliën, wasmiddelen en zepen kunnen de huid irriteren.

Ook dierlijke huidschilfers, pollen, schimmels, stofmijten en andere allergenen kunnen voor eczeem zorgen. Het is het belangrijk je huis schoon en vrij van stof en andere allergenen te houden.

Daarnaast is stress voor veel mensen een veel voorkomende trigger. Wanneer je je gestrest voelt, geeft je lichaam hormonen af die in het hele lichaam - ook in je huid - ontstekingen kunnen veroorzaken.

Behandeling van eczeem

Het belangrijkste doel van de behandeling van eczeem is het verminderen van de symptomen. Bovendien is de behandeling bedoeld om te voorkomen dat het eczeem erger wordt.

Bij seborroïsch eczeem is de behandeling gericht op het verminderen van het aantal gisten op de huid. Daarnaast is het belangrijk om de ontstekingsreactie te dempen. Gisten en schimmels kunnen worden bestreden met anti-schimmel middelen (crèmes of tabletten). De ontsteking kan worden geremd met ontstekingsremmende crèmes (corticosteroïden). Ook lichttherapie kan worden toegepast om de ontsteking te remmen.

Atopisch eczeem: Helaas bestaat er geen genezing voor de neiging van het lichaam om allergisch te reageren. Daarom is ook hier de behandeling gericht op symptoombestrijding. De behandeling bestaat altijd uit 3 onderdelen: huidverzorging, een anti-eczeem behandeling en het beperken van de allergene- en niet allergene prikkels.

Dyshidrotisch eczeem (blaasjeseczeem) wordt behandeld door in eerste instantie het wegnemen van de oorzaak (contactallergie of schimmel). In de actieve fase kan een  medicinale zalf (corticosteroïden) voorgeschreven worden. In de chronische fase kan teerzalf worden gebruikt. Om de huid weer soepel te krijgen kunnen verschillende soorten samengestelde zalven voorgeschreven worden.

Bij hypostatisch eczeem zit het probleem in het slecht functioneren van de aders. Daarvoor zullen de spataders behandeld moeten worden bij een spataderspecialist. Het met hypostatisch eczeem gepaard gaande oedeem kan bestreden worden met elastische kousen. Tegen de jeuk kan een corticosteroïdenzalf of -crème voorgeschreven worden.

De behandeling van kapperseczeem kan bestaan uit uitwendige hormoonpreparaten in de vorm van een zalf of crème, een kuur prednisolon, lichttherapie en het dragen van beschermende handschoenen. Wanneer sprake is van een bacteriële infectie kan een antibioticumkuur helpen. Het regelmatig gebruik van een vette zalf kan helpen om verder te herstellen van handeczeem.

De behandeling van contacteczeem kan bestaan uit uitwendige medicatie (corticosteroidzalf) en inwendige medicatie (antihistaminica).

Wat kun je zelf doen tegen eczeem?

Je kunt niet altijd voorkomen dat je huid geïrriteerd raakt of eczeem ontwikkelt. Bij sommige mensen komt het vaker voor door genetische factoren. Er zijn echter verschillende dingen die je kunt doen om de symptomen te verlichten.

  1. Blijf gehydrateerd: Veel water drinken houdt je gehydrateerd en maakt je minder vatbaar voor eczeem opflakkeringen. Drink elke dag minstens acht glazen water en eet voedsel dat rijk is aan water, zoals fruit en groenten.
  2. Beperk de tijd bad en onder de douche: een heet bad of douche kan de huid uitdrogen, wat leidt tot een groter risico op een eczeem uitbraak.
  3. Vermijd irriterende stoffen: Veel voorkomende irriterende stoffen zijn zepen, geurstoffen, wasmiddelen, oplosmiddelen en wollen kleding. Let op wat een uitbraak veroorzaakt door bij te houden welke reactie volgt na contact met mogelijke irriterende stoffen.
  4. Gebruik zachte huidverzorgingsproducten: Zoek naar producten met het label "voor de gevoelige huid" of "hypoallergeen" bij het kiezen van zeep, lotions of scheercrèmes. Het vermijden van geparfumeerde producten kan ook nuttig zijn omdat geurstoffen bijzonder irriterend kunnen zijn voor mensen met eczeem.
  5. Draag losse kleding liefst van katoen. Strak zittende kleding kan tegen de huid schuren en irritatie veroorzaken die kan leiden tot een uitbraak van eczeem.
  6. Vermijd stress: Stress kan leiden tot meer jeuk, wat in combinatie met krabben een bestaande opflakkering kan verergeren of zelfs een nieuwe kan veroorzaken. Probeer je stressniveau te verlagen met behulp van yoga en meditatie.
  7. Let op veranderingen in temperatuur: Hitte en kou kunnen bestaand eczeem verergeren. Sterke veranderingen in temperatuur ook.
  8. Breng je allergieën in kaart. Allergieën zijn vaak de oorzaak van eczeem. Het is dus niet alleen belangrijk om te weten waarvoor je allergisch bent, maar ook hoe je die allergieën het best kunt beheersen.
  9. Houd je huis schoon. Stofzuigen helpt stofmijt en andere allergenen te verminderen. Stofzuig tapijten en meubels ten minste eenmaal per week met een geschikte stofzuiger met HEPA-filter en zorg voor een schoon filter van de stofzuiger. Was wekelijks je beddengoed op 60 graden of hoger. Huisstofmijt houdt van warme, vochtige omgevingen zoals je bed en je matras. Gebruik parfumvrije wasmiddelen of wasmiddelen die speciaal zijn ontwikkeld voor de gevoelige huid. Dweil je tegelvloeren met niet-giftige schoonmaakmiddelen zoals azijnwater in plaats van agressieve chemicaliën die de huid kunnen irriteren.
  10. Gebruik koude kompressen: Als een deel van de huid bijzonder rood is of jeukt, neem dan een koele douche of bad om het gebied te kalmeren, of breng een schone doek aan die 10 minuten in koud water heeft gelegen.
  11. Hydrateer. Bij eczeem is het belangrijk dat je voorkomt dat je huid uitdroogt. Kies voor lichte crèmes of lotions die speciaal voor de gevoelige huid zijn gemaakt.
  12. Vermijd de zonnebank. Veel mensen komen in de verleiding om in de winter de zonnebank te gebruiken, maar daardoor kan de huid juist sneller uitdrogen. Dit verhoogt het risico op een geïrriteerde huid en eczeem. Bovendien vergroot zonnebankgebruik het risico op huidkanker.

hydrateren-wat-is-eczeem-oorzaken-behandeling-

Samengevat:

  • Eczeem is een verzamelnaam voor verschillende huidaandoeningen waarbij de huid ontstoken raakt.
  • Je herkent eczeem aan een droge huid met rode, jeukende huiduitslag. Andere symptomen zijn: kleine met vocht gevulde blaasjes, infecties en pigmentveranderingen.
  • De beste manier om met eczeem om te gaan is door irriterende stoffen te vermijden, zachte huidverzorgingsproducten te gebruiken, de huid goed te hydrateren, losse kleding van bij voorkeur van katoen te dragen, stress te vermijden en te letten op temperatuurschommelingen. Het is ook belangrijk om je huis schoon te houden.
  • Eczeem kan behandeld worden met medicinale zalf, medicijnen en lichttherapie.
  • Eczeem is niet besmettelijk.
Over de schrijver
Je wilt gezond zijn en je goed voelen. En daar willen wij je bij helpen. Dat doen we door je zo goed mogelijk te informeren over allerlei onderwerpen die met gezondheid te maken hebben. Onze artikelen zijn helder, gemakkelijk leesbaar en intensief onderzocht. Ze bevatten nuttige, interessante en toepasbare tips waarmee jij je gezondheid en welzijn naar een hoger plan kunt tillen. Al onze blogs, artikelen en nieuwsbrieven staan onder redactie van dokter Allan Vafi.
  • De inhoud op deze website is alleen voor informatieve of educatieve doeleinden bedoeld en mag niet worden gebruikt als vervanging van professioneel medisch advies. Specifiek medisch advies kan alleen worden gegeven wanneer een arts volledige kennis van je gezondheidssituatie heeft.
  • Hoewel wij alles in het werk stellen om de informatie op deze website nauwkeurig en up-to-date weer te geven, verontschuldigen wij ons voor eventuele fouten. Gelieve foutieve informatie aan ons te melden door middel van het contactformulier.
  • Onze artikelen kunnen partnerlinks bevatten. Lees hier onze disclaimer