De corona crisis grijpt diep in onze samenleving en we worden dagelijks met dingen geconfronteerd die ons voorstellingsvermogen te boven gaan.
Als je op dit moment spataderklachten ondervindt of pijn in de benen zou ik me kunnen voorstellen dat je je afvraagt of en wanneer er eventueel behandeling zou kunnen plaatsvinden.
Om hier een antwoord op te geven begin ik met een overzicht over de huidige stand van zaken met betrekking tot het coronavirus.
Daarna sluit ik af met een advies wat je in uw geval zou kunnen doen, waarbij ik de klachten in 5 verschillende groepen verdeel.
Al naar gelang je klachten ervaart vind je in de desbetreffende groep een antwoord op je vragen.
Je kunt de corona inleiding ook overslaan en direct naar het advies doorscrollen.
Overzicht
Begin dit jaar hadden we ons op geen enkele manier kunnen voorstellen dat onze samenleving en het leven zoals we dat gewend waren volledig ontwricht is door een virus dat 
overgewaaid is uit China.
Het is een onzichtbare dreiging, je kunt het niet zien, je kunt er mee besmet zijn zonder het door te hebben.
Het is voor de wereld een totaal nieuw virus waar niemand eerder mee te maken heeft gehad, er is nog geen vaccin of een afdoende behandeling voor gevonden.
Het beloop is verraderlijk, je kunt besmet zijn zonder klachten te hebben, maar je kunt ook een ernstig ziektebeeld ontwikkelen waarbij je longen niet meer functioneren en je op een IC beademd moet worden.
Het ziekteverloop kan zeer uiteenlopen. Dat varieert van geen klachten tot een bijzonder ernstig ziektebeeld.
We weten dat met name ouderen in een slechte gezondheid ernstig worden getroffen, maar ook jongere volwassenen en zelfs kinderen kunnen op de IC belanden.
Een grote golf besmettingen is over ons heen gekomen, waarbij carnaval en vakanties in Italië sterk hebben gezorgd voor verspreiding onder onze bevolking.
Het virus is bijzonder besmettelijk en elke patiënt besmet in de regel 2 a 3 andere personen, zodat het virus zich aanvankelijk onopgemerkt razendsnel binnen Nederland heeft kunnen verspreiden.
Dit heeft geleid tot overspoelen van onze ziekenhuizen en met name de IC afdelingen met corona patiënten.
Beleid door de overheid in samenspraak met de RIVM met indammingsmaatregelen als het advies om thuis te blijven en hygiënische maatregelen hebben tot dusverre gezorgd voor een kentering van de aantallen ziekenhuisopnamen en bezette IC bedden.
Zorgprofessionals hebben met gevaar voor eigen leven alle zeilen moeten bijzetten om ervoor te zorgen dat de situatie niet uit de hand zou lopen en ziekenhuizen als het ware onder de druk zouden bezwijken.
We moeten nu leven in een nieuwe realiteit, binnen blijven en afstand houden tot elkaar.
De ‘niet essentiële’ zorg
Bijna iedereen wordt zowel privé als zakelijk getroffen, zeker als de maatregelen te lang moeten worden voortgezet om de gezondheidszorg in Nederland overeind te kunnen houden.
Want het gaat natuurlijk niet alleen om corona patiënten, maar steeds meer om de ‘gewone’ patiënten die een beroep deden en doen op de huisarts en ziekenhuis.
Deze groep patiënten met soms zeer ernstige klachten hebben soms weken moeten wachten voordat er weer ruimte was binnen de zorg.
Wachtlijsten zijn fors opgelopen, behandelingen moesten worden uitgesteld, niet zonder risico en vaak gepaard gaande met langer bestaande pijnklachten en zelfs minder goede behandelingsmogelijkheden door uitstel van behandeling.
Met spataderklachten of pijn in de benen krijg je hier ongetwijfeld mee te maken als je graag behandeld zou willen worden.
Je zult je afvragen of er perspectief is op een behandeling en zo ja wanneer deze dan zou plaats vinden.
Op dit moment zijn contactberoepen verboden en wordt in de ziekenhuizen en klinieken alle aandacht besteed aan coronagevallen en als er enigszins ruimte voor is, voor de essentiële zorg die niet kan wachten.
Desondanks zijn er privéklinieken die gewoon open zijn gebleven en niet essentiële zorg, zoals bijvoorbeeld spataderbehandelingen uitvoeren. In mijn ogen zeer discutabel gezien de kans op coronabesmetting.
Afhankelijk van het ziektebeeld en de klachten zal ik proberen een antwoord op te geven op het perspectief van behandeling van spataderklachten en pijn in de benen.
Herstart
Als we er vanuit gaan dat de corona crisis in Nederland met de huidige maatregelen enigszins onder controle is en de druk op de ziekenhuizen vermindert, dan kunnen we ook denken aan het heropstarten van de zorg zoals we die voor de crisis kenden.
Er komt dan weer ruimte in de ziekenhuizen, op de operatieafdelingen en op de IC.
Momenteel wordt er gewerkt aan een diagnoselijst van aandoeningen die dan het eerst in aanmerking komen om te worden behandeld.
Dan gaat het om levensbedreigende aandoeningen, zoals hart en vaatziekten en kwaadaardige aandoeningen waarvan de behandeling eigenlijk niet uitgesteld had kunnen worden.
Daarna volgen de wat minder ernstige aandoeningen die vervolgens in aanmerking komen voor onderzoek en behandeling en zo wordt de lijst verder opgebouwd waarbij de minst ernstige aandoeningen als laatste aan de beurt komen.
Er zouden circa 300.000 patiënten op deze wachtlijst staan en het behandelen van iedereen gaat vele maanden kosten voordat iedereen aan de beurt is geweest.
Zodra wij het aantal coronabesmettingen onder controle kunnen krijgen ontstaat er ruimte voor andere zorg en kan er vervolgens aan de wachtlijst worden gewerkt.
De druk vanuit de maatschappij om de maatregelen te versoepelen is groot omdat veel bedrijven failliet dreigen te gaan als het ‘normale’ leven niet enigszins weer kan worden opgepakt.
Het vereist scherpe controle van hoe het virus hierop gaat reageren en discipline om het normale leven weer enigszins mogelijk te maken zonder de ziekenhuizen weer te overspoelen met nieuwe corona gevallen.
Leven met onzekerheid
We zullen de komende tijd met deze onzekerheid moeten leren leven, eigenlijk totdat er een vaccin of een afdoende behandeling van Covid19 voorhanden is.
Zolang we geen zicht hebben op waar en bij wie het virus zich bevindt blijft, ondanks voorzorgsmaatregelen, de kans op besmetting bestaan. Volgens de WHO staan we nog maar aan het begin van de pandemie.
Dat vasthouden aan de voorzorgsmaatregelen geldt overal, ook in de supermarkt, bij de kapper, bij de huisarts en in het ziekenhuis.
Wat te doen bij spataderklachten in coronatijd
Wat kun je nu doen als je klachten in de benen hebt en zichtbare spataderen.
Ik maak een globale indeling in de mate waarin dit zou kunnen spelen:
Groep 1
Je hebt kleine spataderen op je benen, eigenlijk geen klachten, maar je vindt het lelijk.
Als corona niet zou spelen, dan zou mijn advies zijn om je benen te laten doormeten met duplex onderzoek om te kijken of er niet zichtbare grotere spataders zijn als onderliggende oorzaak.
Als dat niet het geval is zou de behandeling bestaan uit het wegspuiten van de kleine spataderen, sclerotherapie.
In coronatijd zijn de meeste medische praktijken waar niet essentiële aandoeningen worden behandeld gesloten, vanwege de kans op besmetting.
Met allerlei voorzorgsmaatregelen (plexiglas, mondkapjes etc.) zou een duplex onderzoek en een behandeling mogelijk zijn maar de vraag is of de overheid besluit om deze praktijken weer te openen en of je zelf het risico wil lopen besmet te raken.
Bij onderzoek en behandeling kun je nu eenmaal niet 1,5 m afstand bewaren.
Zoals gezegd zijn er privéklinieken die gewoon open zijn gebleven en met ‘coronamaatregelen’ niet essentiële behandelingen uitvoeren. Ik heb mijn mening hier al over gegeven.
Groep 2
Je hebt pijnklachten in de benen, maar je ziet geen spataderen.
In coronatijd zal de mate van je klachten bepalen of je al dan niet je huisarts consulteert.
Dit zou sowieso telefonisch kunnen om hem of haar om advies te vragen.
Een bezoek aan de huisartsenpraktijk is niet zonder risico ondanks alle bovengenoemde voorzorgsmaatregelen.
Want geen koorts en geen klachten wil niet zeggen dat je niet besmet bent en dat geldt ook voor de zorgverleners waar je mee in contact komt.
Als er klachten zijn wordt iemand geadviseerd om thuis te blijven, zorgverleners zullen vooraan in de rij staan als er op grote schaal getest gaat worden.
Groep 3
Je hebt uitgebreide spataderen met klachten.
Ook hierbij geldt dat de mate van je klachten zal bepalen of je je huisarts consulteert.
Telefonisch zou je bijvoorbeeld het advies kunnen krijgen om een compressiekous te gaan dragen en te kijken of de klachten daarmee minder worden. Bij spataderen als oorzaak voor de klachten is dat vaak het geval.
Dan kun je voorlopig vooruit en is het niet nodig om naar de huisarts te gaan of (eventueel) het ziekenhuis om je benen te laten doormeten.
Als de klachten goed reageren op de kous dan kun je voorlopig (thuis) afwachten en is het niet nodig om elders het risico op besmetting te lopen.
Groep 4
Je hebt uitgebreide spataderen en ernstige pijnklachten, eventueel zelfs een niet genezende wond op het been.
In dit geval ontkom je niet aan een bezoek aan de huisarts en vermoedelijk een verwijzing naar het ziekenhuis.
Je loopt kans op een coronabesmetting maar dit neem je op de koop toe gezien de ernstige klachten.
De kans op besmetting maak je zo klein mogelijk door zoveel mogelijk afstand te houden (de huisarts zal je natuurlijk wel moeten onderzoeken), vaak je handen te wassen, met je handen uit je gezicht te blijven en eventueel een provisorisch mondkapje te dragen, dat niet bewezen effectief is maar wel enigszins kan helpen als je dichtbij andere mensen verkeert.
Groep 5
Ernstige acute pijn in je been, eventueel gepaard gaande met zwelling van het been, al dan niet met zichtbare spataderen.
Dit is een medische noodsituatie, omdat er bijvoorbeeld sprake kan zijn van een trombose en reden om direct contact te zoeken met je huisarts, of als dat niet mogelijk is, via 112.
Ondanks het feit dat corona nu alle aandacht heeft in de ziekenhuizen blijft er altijd capaciteit voor reguliere medische spoedgevallen, dus neem dan geen onnodige risico’s en trek aan de bel.
In de huisartsenpraktijken en ziekenhuizen wordt er echt alles aan gedaan om de kans op een coronabesmetting zo klein mogelijk te maken.
Besluit
Kortom, blijf bij beperkte spataderen en beperkte klachten in deze tijd van corona buiten de medische centra en kies voor eigen oplossingen als een compressiekous, beenoefeningen (thuis of tijdens het wandelen) om de doorbloeding te stimuleren en andere tips die je op onze website kunt vinden.
Bij ernstige klachten neem je het (beperkte) risico op coronabesmetting op de koop toe en wend je je tot je huisarts of in een acuut geval tot de spoedeisende hulp.
Zo lang we in onzekerheid verkeren over hoe het virus van invloed is op onze gezondheid, hoe de verspreiding verloopt, waar het zich nu in de bevolking bevindt, wie Covid19 al heeft doorgemaakt en of er antilichamen zijn gevormd, waarom het ziekteverloop bij de één niet of nauwelijks merkbaar is, terwijl een ander in een levensbedreigende toestand weken op de IC verkeert, zo lang we eigenlijk zo weinig van het virus weten, ligt de nadruk op beschermende maatregelen, hoe vervelend dit ook voor ons is.
Ik denk dat we deze manier van leven nog maanden zullen gaan meemaken, met wisselend meer vrijheid en vervolgens weer inperking van vrijheid als de besmettingen weer zouden gaan toenemen.
Hopelijk zal in de loop van het volgende jaar een vaccin beschikbaar zijn om weer enigszins ons ‘oude leventje’ te hervatten.
Allan Vafi
